ΑΡΘΡΑ, ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ, ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ, ΑΣΤΕΙΕΣ ΦΩΤΟ & VIDEO, ΠΕΡΙΕΡΓΑ, ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ, Diaskedastis: ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Οικονομικό πείραμα του 1933!

Βρήκα αυτό το κείμενο σε ένα blog Ελλήνων!
Αξίζει να του ρίξετε μια ματιά και αν θέλετε προωθήστε το!
Είναι αληθή το συγκεκριμένο γεγονός το οποίο και διασταύρωσα!

Το πείραμα του Wörgl

Μια μεγάλη απόφαση.

Το Wörgl (Βεργκλ) ήταν μια μικρή πόλη 4.500 κατοίκων στην Αυστρία όπου διεξήχθη ένα καινοτόμο οικονομικό πείραμα το 1932. Ήδη η Ευρώπη είχε χτυπηθεί από το κραχ του 1929, και το 1931 που εκλέχτηκε Δήμαρχος ο Michael Untergüggenberger, ήδη είχε έλθει η ύφεση με 30% ανεργία, και 10% άπορους.

Ο νέος Δήμαρχος προερχόταν από φτωχή αγροτική οικογένεια, ο ίδιος κατόρθωσε να μορφωθεί μόνος του και να γίνει μηχανικός στους σιδηροδρόμους.

Αν και ο ίδιος δεν ήταν μαρξιστής, είχε συνδικαλιστική δράση και υποστήριζε τα συμφέροντα των εργαζομένων έναντι των πλουσίων επενδυτών του σιδηροδρόμου, πράγμα που το πλήρωσε με την μη προσωπική του άνοδο στην ανώτερη ιεραρχία των σιδηροδρομικών υπαλλήλων.

Ήταν ένας άνθρωπος ανοιχτόμυαλος, πρακτικός, εργατικός, δραστήριος που κέρδισε την καρδιά των συμπολιτών του, οι οποίοι τον εμπιστεύτηκαν στη θέση του Δημάρχου, γνωρίζοντας ότι δεν θα τους προδώσει.

Ο νέος δήμαρχος είχε έναν μακρύ κατάλογο έργων που ήθελε να εκτελέσει.

Έργα απολύτως απαραίτητα όπως η ύδρευση της πόλης, η ασφαλτόστρωση των δρόμων, ο οδικός φωτισμός και η φύτευση δέντρων κατά μήκος των οδών.

Αλλά τα δημοτικά ταμεία ήταν σχεδόν άδεια, και οι δημότες ήταν ήδη σε δεινή οικονομική κατάσταση, αντιμετωπίζοντας αρκετοί από αυτούς πρόβλημα επιβίωσης.

Ο Δήμαρχος καταλάβαινε ότι μία αύξηση της φορολογίας τους, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν τα δημοτικά έργα, θα οδηγούσε σε περαιτέρω φτώχεια και ύφεση.

Ο Δήμαρχος όμως είχε μελετήσει το βιβλίο «Η Φυσική Τάξη» του οικονομολόγου (και αναρχικού) Silvio Gesell, ο οποίος πίστευε ότι η αργή κυκλοφορία του χρήματος είναι η κύρια αιτία για την παραπαίουσα οικονομία.

Το χρήμα ως μέσο συναλλαγής ολοένα εξαφανίζεται από τα χέρια των εργατών – παραγωγών και μαζεύεται στα χέρια των λίγων που το συσσωρεύουν, εκμεταλλεύονται τους τόκους, και δεν το επιστρέφουν πίσω στην αγορά.

Κατ΄ αυτόν δηλαδή, όσο περισσότερο χρήμα έχουν, όσο περισσότεροι άνθρωποι, οι οποίοι το κυκλοφορούν συνεχώς, τόσο η Κοινωνία θα έχει υγιή ανάπτυξη και ευημερία.

Ο Δήμαρχος βάζοντας σε εφαρμογή την παραπάνω θεωρία, ξεκίνησε το πρόγραμμα των Δημοτικών του έργων, δίνοντας δουλειά σε πολλούς εργαζόμενους και εργολάβους, ξεκαθαρίζοντας όμως ότι η πληρωμή τους θα γινόταν με σελίνια (το νόμισμα της Αυστρίας) όχι εκτυπωμένα από την Εθνική Τράπεζα, αλλά από τον Δήμο του Wörgl. Όντως εκτυπώθηκαν και τέθηκαν σε κυκλοφορία 32.000 σελίνια ως "Γραμμάτια Πιστοποίησης Εργασίας", κάτι σαν ένα δωρεάν χρήμα, διότι δεν είχαν αντίκρισμα σε χρυσό, απλά αναγνώριζαν την παροχή έργου προς την Κοινότητα.

Κόπηκαν χαρτονομίσματα ονομαστικής αξίας στα 1, 5 και 10 σελίνια. Τα χρήματα του Wörgl Στις 31 Ιουλίου 1932 δόθηκαν τα πρώτα 1.800 σελίνια για να πληρωθούν οι μισθοί των εργαζομένων, και η αξία των υλικών που αναλώθηκαν τον πρώτο μήνα στα δημοτικά έργα.

Οι άνθρωποι που πήραν αυτά τα νέα σελίνια, μπορούσαν να πληρώσουν τους δημοτικούς τους φόρους, αλλά και να αγοράσουν ψωμί.

Ο αρτοποιός παίρνοντας αυτά τα σελίνια μπορούσε να αγοράζει αλεύρι από τον μυλωνά.

Ο μυλωνάς αγόραζε σιτάρι από τον γεωργό.

Ο γεωργός αγόραζε εργαλεία από τον σιδερά.

Ο σιδεράς αγόραζε παπούτσια από τον τσαγκάρη.

Ο τσαγκάρης πλήρωνε τον δάσκαλο που έκανε μάθημα στα παιδιά του.

Ο δάσκαλος αγόραζε ψωμί στον αρτοποιό.

Και ο κύκλος κυκλοφορίας του χρήματος επαναλαμβανόταν συνεχώς και καθημερινά, σε τέτοιο σημείο ώστε ήδη την τρίτη μέρα, ο κύκλος εργασιών ολόκληρης της πόλης να είναι παραπάνω από 10πλάσιος από τα 1.800 σελίνια που δόθηκαν στη κυκλοφορία σε σημείο να υποπτεύονται κάποιοι ότι κάποια σελίνια είχαν πλαστογραφηθεί.

Ο Δήμαρχος όμως είχε εφαρμόσει μία πρόσθετη μέθοδο για να κάνει το χρήμα να αλλάζει συνεχώς χέρια με μεγάλη ταχύτητα: Τα χρήματα του Wörgl έχαναν το 1% της ονομαστικής τους αξίας κάθε μήνα.

Για να αποφευχθεί αυτή η υποτίμηση, ο ιδιοκτήτης του γραμματίου το δαπανούσε όσο το δυνατόν γρηγορότερα.

Ειδάλλως, την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα, έπρεπε να αγοράσει ένα κουπόνι σαν γραμματόσημο, με αξία το 1% της ονομαστικής αξίας και να το κολλήσει στο χαρτονόμισμα.

Υπήρχε δηλαδή μία λειτουργία αντίθετη από τον τοκισμό, που επέτρεπε στο χρήμα να κυκλοφορεί συνεχώς.

Ο Δήμαρχος φυσικά δεν μπορούσε να προσλάβει όλους τους ανέργους της πόλης για τα δημοτικά έργα.

Με την αύξηση του κύκλου εργασιών της πόλης όμως, ο αρτοποιός για παράδειγμα δεν προλάβαινε μόνος του να βγάζει τα ψωμιά που του ζητούσαν, υποχρεώθηκε λοιπόν να προσλάβει έναν βοηθό, τον οποίον πλήρωνε με τα σελίνια του Δήμου.

Το ίδιο έκαναν και οι υπόλοιποι επαγγελματίες.

Οι προσλήψεις όμως ενίσχυσαν την αγοραστική δύναμη της πόλης κι έτσι οι επαγγελματίες είχαν να αντιμετωπίσουν μία περαιτέρω αύξηση της ζήτησης, σε σημείο που κανένας κάτοικος της πόλης να μην είναι άνεργος, αλλά αντίθετα να υπάρχουν παντού αγγελίες ζήτησης προσωπικού.

Έτσι το σύστημα αρχίζει να αποκτά μία δυναμική μορφή, και οι άνεργοι από τα γύρω χωριά έρχονται για να δουλέψουν στο Wörgl.

Επίσης οι παραγωγοί από τα γύρω χωριά που είχαν τα προϊόντα τους απούλητα (διότι μέχρι τώρα κανείς δεν είχε χρήματα για να τα αγοράσει) επιτέλους βρήκαν αγοραστές στο Wörgl.

Με τους νέους επισκέπτες διευρύνεται ακόμα περαιτέρω η αγοραστική δύναμη, ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται και η παραγωγική δραστηριότητα. Οι ξένοι εργάτες παίρνοντας τα σελίνια του Wörgl, δυνάμωναν και τις δικές τους τοπικές οικονομίες, επεκτείνοντας την ανάπτυξη στα γύρω χωριά, με το ίδιο το Wörgl αλώβητο από αυτή την έξοδο του χρήματος.

Ο Δήμαρχος είχε ένα στρατηγικό πλεονέκτημα: Ήταν αυτός που εκτύπωνε το χρήμα. Δεν ήταν ένας ιδιώτης τραπεζίτης με σκοτεινά συμφέροντα κυριαρχίας από πίσω του, αλλά ένας άνθρωπος στην υπηρεσία των πολιτών.

Η πίσω όψη κάθε γραμματίου περιείχε αυτολεξεί την ακόλουθη συγκινητική δήλωση, κάποια λόγια που φαίνονται σαν να γράφτηκαν σήμερα, και όμως γράφτηκαν το 1932: «Προς όλους τους ενδιαφερόμενους: Ο αργός ρυθμός που κυκλοφορεί το χρήμα έχει προκαλέσει μια πρωτοφανή ύφεση του εμπορίου και βύθισε εκατομμύρια ανθρώπους σε απόλυτη εξαθλίωση.

Από οικονομικής απόψεως, η καταστροφή του κόσμου άρχισε! Είναι καιρός, με αποφασιστική και έξυπνη δράση, να προσπαθήσουμε να συγκρατήσουμε την πτωτική βουτιά του εμπορίου και έτσι να σωθεί η ανθρωπότητα από αδελφοκτόνους πολέμους, χάος και διάλυση.

Οι άνθρωποι ζουν μέσα από την ανταλλαγή των υπηρεσιών τους.

Η υποτονική κυκλοφορία έχει σταματήσει σε μεγάλο βαθμό αυτή την ανταλλαγή και έτσι ρίχνονται εκατομμύρια άνθρωποι που θέλουν να εργαστούν εκτός εργασίας.

Πρέπει, συνεπώς, να αναβιώσουμε αυτή την ανταλλαγή υπηρεσιών και έτσι οι άνεργοι να επιστρέψουν στην παραγωγική τάξη.

Αυτός είναι ο στόχος του πιστοποιητικού εργασίας που εκδίδεται από την αγορά της πόλης του Wörgl: Να μειώσει τα βάσανα και το φόβο, να προσφέρει δουλειά και ψωμί».

Η επιτυχία του Wörgl Σε περίοδο 13 μηνών, ο Δήμαρχος εκτέλεσε όλα τα έργα που είχε σχεδιάσει: Ύδρευση, δρόμοι, φωτισμός. Επίσης κατασκευάστηκαν νέα δημόσια κτίρια, ένας ταμιευτήρας νερού, μία πίστα για σκι, και μια γέφυρα.

Επίσης έγιναν αναδασώσεις, γιατί αντιλαμβάνονταν οι άνθρωποι του τότε, που ζούσαν πιο κοντά στη Φύση, το μελλοντικό κέρδος από την ύπαρξη των δασών. Σε έξι γειτονικά χωριά επεκτάθηκε το σύστημα με επιτυχία.

Ο Γάλλος πρωθυπουργός, Eduard Dalladier, έκανε μια ειδική επίσκεψη για να δει το "θαύμα του Wörgl".

Τον Ιανουάριο του 1933, το νέο οικονομικό σύστημα επεκτείνεται στη γειτονική πόλη της Kirchbühl, και τον Ιούνιο του 1933, ο Δήμαρχος του Wörgl συναντήθηκε με εκπροσώπους από 170 διαφορετικές πόλεις της Αυστρίας που ενδιαφέρονταν για την γενικευμένη εφαρμογή του συστήματος και στις πόλεις τους.

Η παρακάτω έκθεση συντάχθηκε από τον Claude Bourdet, έναν αυτόπτη μάρτυρα Καθηγητή του Πολυτεχνείου της Ζυρίχης: «Επισκέφθηκα το Wörgl τον Αύγουστο του 1933, ακριβώς ένα χρόνο μετά την έναρξη του πειράματος. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι τα αποτελέσματα φτάνουν το θαύμα.

Οι δρόμοι, περιβόητοι για την άθλια κατάσταση τους, συναγωνίζονται τώρα την ιταλική Autostrade (Ιταλική Εθνική Οδό).

Το Συγκρότημα των Δημαρχιακών γραφείων έχει ανακαινιστεί όμορφα ως ένα γοητευτικό σαλέ με ανθισμένες γλαδιόλες.

Μια νέα τσιμεντένια γέφυρα φέρει περήφανα την πλάκα: "Χτισμένο με δωρεάν χρήματα το έτος 1933".

Παντού βλέπει κανείς νέους φανοστάτες στους δρόμους, καθώς και ένα δρόμο με το όνομά του Silvio Gesell.

Οι εργαζόμενοι στα πολλά εργοτάξια είναι όλοι ένθερμοι υποστηρικτές του συστήματος του δωρεάν χρήματος.

Στα καταστήματα τα γραμμάτια είναι αποδεκτά παντού, παράλληλα με τα επίσημα χρήματα.

Οι τιμές δεν έχουν αυξηθεί.

Κάποιοι υποστήριξαν ότι το σύστημα που δοκιμάστηκε στο Wörgl εμποδίζει την φορολογική ισότητα, γιατί ενεργεί σαν μία μορφή εκμετάλλευσης του φορολογουμένου.

Φαίνεται να υπάρχει ένα μικρό λάθος σε αυτό τον τρόπο σκέψης.

Ποτέ στο παρελθόν δεν είδε κανείς τους φορολογούμενους να μη διαμαρτύρονται έντονα κατά την αφαίρεση των χρημάτων τους.

Στο Wörgl κανείς δεν διαμαρτύρεται.

Αντίθετα, οι φόροι (σε μορφή γραμματίων) καταβάλλονται εκ των προτέρων στον Δήμο.

Οι άνθρωποι είναι ενθουσιασμένοι με το πείραμα και διαμαρτύρονται στην Εθνική τους Τράπεζα η οποία αντιτίθεται στην έκδοση των νέων αυτών χαρτονομισμάτων (των τοπικών γραμματίων).

Είναι αδύνατο να αποδώσει κανείς τη γενική βελτίωση του Wörgl μόνο στη «νέα μορφή των φόρων».

Δεν μπορεί κανείς παρά να συμφωνήσει με το Δήμαρχο ότι το νέο νόμισμα εκτελεί τη λειτουργία του πολύ καλύτερα από το παλιό. Αφήνω στους ειδικούς για να διαπιστωθεί αν υπάρχει πληθωρισμός, παρά την κατά 100% κάλυψη των βασικών καταναλωτικών αγαθών. Παρεμπιπτόντως, αυξήσεις των τιμών, το πρώτο σημάδι του πληθωρισμού, δεν εμφανίζονται.

Όσον αφορά την οικονομία, μπορούμε να πούμε ότι το νέο νόμισμα ευνοεί την εξοικονόμηση κατά κυριολεξία και όχι την αποθησαύριση του χρήματος.

Δεδομένου ότι τα χρήματα χάνουν την αξία τους κρατώντας τα σπίτι, μπορεί κανείς να αποφύγει την υποτίμηση αυτή, επενδύοντάς τα σε μία τράπεζα καταθέσεων.

Το Wörgl έχει γίνει ένα είδος προσκυνήματος για τους μακρο- οικονομολόγους από διάφορες χώρες.

Ο καθένας μπορεί να τους αναγνωρίσει αμέσως, από τις εκφράσεις τους, κατά τη συζήτηση τους στους όμορφους δρόμους του Wörgl, ή ενώ κάθονται στα τραπέζια των εστιατορίων.

Ο πληθυσμός του Wörgl με χαρά, περήφανος για τη φήμη τους, τους καλωσορίζει θερμά.»

Το τέλος Η Κεντρική Τράπεζα της Αυστρίας πανικοβλήθηκε, στο ενδεχόμενο το πείραμα του Wörgl να επεκταθεί σε όλη την Αυστρία και αποφάσισε να διεκδικήσει τα μονοπωλιακά δικαιώματά της, απαγορεύοντας τα δωρεάν νομίσματα.

Η υπόθεση έφτασε ενώπιον του Αυστριακού Ανώτατου Δικαστηρίου, το οποίο επικύρωσε το μονοπωλιακό δικαίωμα της Κεντρικής Τράπεζας για την έκδοση νομίσματος.

Και έγινε ποινικό αδίκημα η έκδοση "νομίσματος έκτακτης ανάγκης". Το Wörgl γρήγορα επανήλθε στην ανεργία του 30%.

Κοινωνική αναταραχή εξαπλώθηκε γρήγορα σε όλη την Αυστρία, διότι οι απλοί άνθρωποι δεν καταλάβαιναν γιατί η Κυβέρνησή τους και η Δικαιοσύνη, που υποτίθεται ότι εξυπηρετούν τα συμφέροντα των πολιτών, δεν τους αφήνει να εξασκούν τη δοκιμασμένη λύση που βρήκανε στην αντιμετώπιση της ύφεσης, αλλά τους επιβάλει τα δικά της μέτρα που αποδεδειγμένα όπως και πριν τους ξαναβύθισαν στη φτώχεια και την ανέχεια.

Το 1938 ο Χίτλερ προχώρησε στην προσάρτηση της Αυστρίας (χωρίς να βρει την παραμικρή πολεμική αντίσταση) με έναν από τους λόγους για αυτό, το ότι πολλοί άνθρωποι τον είδαν ως τον οικονομικό και πολιτικό σωτήρα τους.

Ακολούθησε ο Πόλεμος, και το πείραμα του Wörgl έμεινε στην Ιστορία.- http://en.wikipedia.org/wiki/Silvio_Gesell

http://en.wikipedia.org/wiki/Wφrgl#The_W.C3.B6rgl_Experiment

(Focus Φεβρουαρίου 2011)


(Focus Φεβρουαρίου 2011)

(Focus Φεβρουαρίου 2011)

(Focus Φεβρουαρίου 2011)
Υδρορομπότ Καθαριστής

Ονομάζεται Seaswarm και θα κάνει κυριολεκτικά την πιο βρόμικη δουλειά. Πρόκειται για ένα πλεούμενο ρομπότ που ανέπτυξαν ερευνητές του Μ IT και διαθέτει λεπτές ίνες υδροφοβικού υλικού το οποίο απορροφά είκοσι φορές το βάρος του σε πετρέλαιο. Θα κινείται αυτόνομα για εβδομάδες χάρη στις ηλιακές κυψέλες που διαθέτει.

(Focus Φεβρουαρίου 2011)

ΙΜΙΑ η απαρχή του δόγματος των γκρίζων ζωνών

Οι Τούρκοι «δημοσιογράφοι» της «Χουριέτ» προσγειώνονται στις 14.10' στην ανατολική Ίμια και σπάζουν τον ιστό της ελληνικής σημαίας. Για πρώτη φορά μετά το 1912 η τουρκική σημαία και για πρώτη φορά μετά το 1944 σημαία ξένης χώρας, καρφώνεται σε ελληνικό έδαφος.

ΤΙΣ ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΠΡΩΤΕΣ πρωινές ώρες της 31ης Ιανουαρίου 1996, η Ελλάδα και η Τουρκία βρέθηκαν ελάχιστα πριν από τη σύγκρουση. Λάθος χειρισμός, παρεξήγηση ή, τέλος, μια βεβιασμένη απόφαση για βίαιη ενέργεια θα μπορούσαν να φέρουν την ανάφλεξη. Ταυτόχρονα, δείχθηκε με τον πιο οδυνηρό τρόπο στην ελληνική κοινωνία ότι η προσπάθεια να διατηρήσεις ένα κράτος ψευδαισθήσεων είναι απέλπιδη και ότι, όταν έρθει η στιγμή της αλήθειας, αυτό θα καταρρεύσει.

Αυτή η στιγμή για όλο το ελληνικό πολιτικό σύστημα έφθασε με τη νύχτα των Ιμίων. Τα τραγικά γεγονότα κατέδειξαν με τον πιο οδυνηρό τρόπο την έλλειψη πολιτικής ηγεσίας. Για το ελληνικό στρατιωτικό κατεστημένο δε το πρόσωπο του πολέμου πήρε τη σύγχρονη μορφή του και «γέλασε» με τις προβλέψεις των στρατηγών. Δυστυχώς, οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις εκείνη τη νύχτα υπέστησαν μια ήττα χωρίς να δοκιμαστούν ποτέ στη μάχη. Και αυτό κάνει την αξία της ήττας ακόμη μεγαλύτερη, τόσο για εμάς όσο και για τους εχθρούς μας. Για τους ιστορικούς, τα γεγονότα παραμένουν αναλλοίωτα, όμως για τους ρομαντικούς και τους θεωρητικούς ανακυκλώνεται συνεχώς το ερώτημα:

Τι θα γινόταν εκείνο το βράδυ αν τα ελληνικά σκάφη άνοιγαν πυρ; »Τετάρτη, 31 Ιανουαρίου 1996 Στις 04.50 π.μ. η φρεγάτα ΝΑΒΑΡΙΝΟ F461 αναφέρει ότι το ελικόπτερο ΑΒ-212ASW ΠΝ21 εντόπισε άτομα πάνω στη δυτική Ίμια και ότι πρόκειται για 10 περίπου Τούρκους καταδρομείς. Αμέσως μετά την επιβεβαίωση της παρουσίας Τούρκων στη νησίδα, ο Α/ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Λυμπέρης εισηγήθηκε τρεις λύσεις στην πολιτική ηγεσία της χώρας. Η πρώτη λύση αφορούσε τον άμεσο ναυτικό βομβαρδισμό της νησίδας, η δεύτερη προέβλεπε την προσβολή της από αέρος με το πρώτο φως, και η τρίτη την ανάληψη επιχείρησης ανακατάληψης με καταδρομείς. 0 πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης τού ζήτησε να εκκενωθεί το εθνικό έδαφος με τον προσφορότερο τρόπο... Οι ελληνικές δυνάμεις διατάσσονται να αποκαταστήσουν τη συνέχεια της εθνικής κυριαρχίας.

Στην επίμαχη περιοχή, το Πολεμικό Ναυτικό έχει αναπτύξει δύο μεγάλες μονάδες, τρία ταχέα περιπολικά κατευθυνόμενων βλημάτων (πυραυλάκατοι) και δύο κανονιοφόρους. Συγκεκριμένα, η φρεγάτα ΝΑΒΑΡΙΝΟ F461 βρισκόταν βορείως των Ιμίων. Το αντιτορπιλικό ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ D221 βρισκόταν νότια των νησίδων. Οι τρεις πυραυλάκατοι είχαν από νωρίς λάβει θέσεις βολής, αγκιστρωμένες ως εξής: ο ΣΤΑΡ ΑΚΗΣ Ρ29 στην Κάλυμνο, ο ΜΥΚ0ΝΙ0Σ Ρ22 βόρεια της Κω στη νησίδα Ψέριμο και ο ΞΕΝΟΣ Ρ27 στη νησίδα Καλόλιμνο, πολύ κοντά στο επίκεντρο της κρίσης. Σε συνεχή κίνηση γύρω από τις νησίδες βρίσκονταν οι κανονιοφόροι ΠΟΛΕΜΙΣΊΉΣ P57 και ΠΥΡΠΟΛΗΤΗΣ Ρ61. Οι τρεις πυραυλάκατοι φέρουν 16 συνολικά κατευθυνόμενα βλήματα επιφανεί-ας-επιφανείας. Αναλυτικά, η πυραυλάκατος ΜΥΚΟΝΙΟΣ τύπου Combattante III («Λάσκος»), φέρει 4 βλήματα ΜΜ38 Exocet, ενώ οι άλλες δυο πυραυλάκατοι τύπου Combattante IIIΒ («Καβαλούδης») φέρουν 6 βλήματα Penguin. Το αντιτορπιλικό ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ D221 τύπου Charles F. Adams φέρει 8 κατευθυνόμενα βλήματα Harpoon και 32 αντιαεροπορικά βλήματα Standard SM-1MR (τα οποία σε βολές του Πολεμικού Ναυτικού είχαν αποδείξει την υψηλή αποτελεσματικότητα τους κατά στόχων επιφανείας), η δε φρεγάτα ΝΑΒΑΡΙΝΟ F461 τύπου Standard φέρει και αυτή 8 RGM-84 Harpoon.

Από τουρκικής πλευράς στην περιοχή βρίσκεται η φρεγάτα YAVUZ F240 τύπου ΜΕΚΟ-200 Track 1 και δύο φρεγάτες τύπου Knox, η TRAKYA F254 και η EGE F256. Έχουν αναπτυχθεί επίσης δύο πυραυλάκατοι τύπου Dogan, οι GOURBET Ρ346 και FIRTINA Ρ347, με μάλλον 4 βλήματα Harpoon η καθεμιά. Τα πλοία του συγκεκριμένου τύπου με εγνωσμένο πρόβλημα στους φορείς των Harpoon σπανίως φέρουν τα 8 προβλεπόμενα βλήματα και συνήθως φέρουν μόνο 2 από αυτά. Κάθε φρεγάτα Knox φέρει 8 Harpoon και τον ίδιο αριθμό φέρει και η YAVUZ.

Η σύγκριση του αριθμού των βλημάτων είχε ως εξής:

- Ελλάδα, 64 βλήματα.

- Τουρκία, 32 ή 28 βλήματα.

Η ελληνική πλευρά έχει βάσιμα εκτιμήσει ότι μία τουλάχιστον πυραυλάκατος παραμένει ανεντόπιστη από το τουρκικό Ναυτικό και συνεπώς αυτή θα μπορούσε να αρχίσει πρώτη αιφνιδιαστικά τις πυραυλικές επιθέσεις. Την έναρξη των πυρών της πρώτης πυραυλακάτου θα ακολουθήσουν μαζικά και τα υπόλοιπα τέσσερα σκάφη.

Από πλευράς αντιπυραυλικών συστημάτων, η YAVUZ φέρει τρία συστήματα Sea Zenith, ούσα ένα από τα πληρέστερα προστατευμένα κατά επιθέσεων κατευθυνόμενων βλημάτων πλοία στον κόσμο. Αντίστοιχα, η ΝΑΒΑΡΙΝΟ όσο και οι δύο τουρκικές Knox φέρουν μόλις ένα αντιπυραυλικό σύστημα τύπου Phalanx. Συνεπώς οι φρεγάτες Knox κατά πάσα πιθανότητα θα καταστρέφονταν σύντομα αφού το σύστημα αυτοπροστασίας τους θα είχε κορεστεί κατά τη διάρκεια μαζικής πυραυλικής προσβολής. Αντίθετα, η YAVUZ θα αντιμετώπιζε με επάρκεια τις πυραυλικές προσβολές, εκτός αν αυτές ελάμβαναν πλέον ρυθμό καταιγισμού.

Στο κεντρικό Αιγαίο παίζεται ένα παρόμοιο παιχνίδι. Από ελληνικής πλευράς, είχαν ήδη αναπτυχθεί τρεις φρεγάτες και ένα αντιτορπιλικό ανατολικά της Τήνου, ενώ τέσσερις πυραυλάκατοι έχουν πάρει θέσεις βολής στην ευρύτερη περιοχή της νήσου Χίου. Οι τελευταίες έχουν στοχοποιήσει το σύνολο του τουρκικού Στόλου που βρίσκεται σε κίνηση προς νότο. Συγκεκριμένα, δύο φρεγάτες, οι TURGUT REIS F241 τύπου ΜΕΚΟ-200 Track I και AKDENIZ F278 τύπου Knox και δύο αντιτορπιλικά συνοδείας, τα YUCETEPE D345 τύπου FRAM και PIYALE PASA D350 τύπου FRAM, βρίσκονται στο ύψος της Ικαρίας, ενώ δύο τουλάχιστον πυραυλάκατοι κινούνται νότια, βρισκόμενες μεταξύ Λέσβου και μικρασιατικών ακτών. Συνεπώς, τοπικά και χρονικά οι ελληνικές ναυτικές δυνάμεις διαθέτουν υπεροχή και είναι έτοιμες για την προσβολή του αντιπάλου. Οι πυραυλάκατοι δίνουν το κρίσιμο πλεονέκτημα, έτοιμες ήδη σε θέσεις βολής.

Από την αναφορά των ναυτικών δυνάμεων, είναι προφανές ότι οι ελληνικές δυνάμεις διαθέτουν πλεονέκτημα. Συνεπώς, πρέπει να θεωρηθεί πολύ πιθανό οι Τούρκοι να χάσουν επτά μονάδες στην περιοχή των Ιμίων έναντι δύο έως τριών ελληνικών, μία πολύ συντηρητική εκτίμηση σύμφωνα με προσομοίωση του Πολεμικού Ναυτικού. Η κατάσταση θα εξελισσόταν πολύ χειρότερα γι’αυτούς στο κεντρικό Αιγαίο. Οι απώλειες θα μπορούσαν να ανέλθουν σε έξι τουρκικές ναυτικές μονάδες έναντι δύο ελληνικών.

Η άγνωστη παράμετρος παραμένει η επέμβαση της τουρκικής Αεροπορίας. Τη δεδομένη περίοδο δεν διαθέτει εξελιγμένα κατευθυνόμενα όπλα που είναι αποτελεσματικά κατά πλοίων από ασφαλή απόσταση. Συνεπώς, η όποια αποστολή για να εξισορροπήσει τις απώλειες του τουρκικού Ναυτικού θα επιχειρείτο μάλλον με το πρώτο φως (περί τις 06.30) και θα αφορούσε προφανώς μαζικές προσβολές με κοινές βόμβες διαφόρων μεγεθών, στην καλύτερη περίπτωση εξοπλισμένες με συλλογές καθοδήγησης laser.

Τις μαζικές αυτές τουρκικές επιθέσεις κατά των ελληνικών μονάδων θα επιχειρούσε να τις «ακυρώσει» η Πολεμική Αεροπορία. Η προσπάθεια της όμως μάλλον θα γινόταν από μειονεκτική θέση για δύο λόγους. Η χρήση του προηγμένου βλήματος αέρος-αέρος AIM-120 AMRAAM, που αξιοποιούσε η αντίπαλη Αεροπορία, θα έπαιζε καταλυτικό ρόλο υπέρ των γειτόνων μας, αφού εκείνη την περίοδο μόνο η τουρκική Αεροπορία τους διαθέτει. Αυτό ισχύει υπό την προϋπόθεση ότι η τουρκική Αεροπορία (ΊΉΚ) θα είχε προλάβει να εκπαιδεύσει τα πληρώματα των F-16 στη χρήση τους. Επιπροσθέτως, η διαμόρφωση του τουρκικού μαχητικού, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν ήταν ιδιαίτερα «φιλική» προς το χρήστη, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται περαιτέρω η εκπαίδευση.

Ωστόσο, η σύγκριση των αριθμών των αεροσκαφών 3ης γενιάς ήταν συντριπτική υπέρ των γειτόνων. Όμως, το δεύτερο πλεονέκτημα απαιτούσε διάρκεια χρόνου για να αναδειχθεί. Βάσιμη είναι η εκτίμηση ότι απαιτούνταν περίπου 24 ώρες προκειμένου η Πολεμική Αεροπορία να αρχίσει να «στεγνώνει» από αεροσκάφη τρίτης γενιάς εξαιτίας των αυξημένων απωλειών και της σταδιακά μειούμενης διαθεσιμότητας λόγω κόπωσης πληρωμάτων και εμφάνισης βλαβών στα αεροσκάφη. Επίσης, θα πρέπει να συνυπολογισθεί η ετοιμότητα της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας να προβεί σε επιθετική ενέργεια εναντίον τουρκικών στόχων πριν το ξημέρωμα, σε περίπτωση που η κατάσταση κλιμακωνόταν σε στρατιωτική σύγκρουση. Η ετοιμότητα σε αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας ήταν σημαντικά καλύτερη από την αντίστοιχη της τουρκικής, ένας παράγοντας που αναπόφευκτα επιτείνει τη σύγχυση σχετικά με το ποια πλευρά θα επικρατούσε σε περίπτωση σύγκρουσης.

Κρίσιμη παράμετρος για τις αεροπορικές απώλειες θα αποτελούσε η παρέμβαση του ξένου παράγοντα. Αν οι ΗΠΑ δρούσαν αποτελεσματικά και περιόριζαν τη σύγκρουση σε λίγες ώρες, τότε η τουρκική Αεροπορία ίσως ολοκλήρωνε τις επιχειρήσεις της με πλεονέκτημα καταρρίψεων, υπό την προϋπόθεση ότι το προληπτικό πλήγμα της Πολεμικής Αεροπορίας θα είχε περιορισμένα αποτελέσματα. Στην όλη «εξίσωση» θα πρέπει να προστεθεί και ο παράγοντας «ηθικό», ο οποίος πιθανόν να έδινε ένα πλεονέκτημα στην ελληνική πλευρά.

Η εικόνα που έχουμε διαμορφώσει μετά από συνομιλίες με πολλούς αξιωματικούς, οι οποίοι βρίσκονταν είτε στη διοίκηση επιχειρησιακών μονάδων είτε με ιπταμένους που βρισκόντουσαν στο πιλοτήριο αναμένοντας σήμα για απογείωση, είναι ότι το ηθικό της Πολεμικής Αεροπορίας ήταν υψηλότατο και η πεποίθηση καταστροφής του εχθρού κοινή. Εξ ου και η απογοήτευση που επικράτησε μετά το πέρας της κρίσης... 0 αμυνόμενος που αντιμετωπίζει την αμφισβήτηση του εδάφους της χώρας του διαθέτει ισχύ και είναι καλά εκπαιδευμένος, συνήθως πλεονεκτεί σε επίπεδο ψυχολογίας του επιτιθέμενου αντιπάλου.

Άγνωστη παράμετρος είναι επίσης η αποτελεσματικότητα του αντιαεροπορικού συστήματος μέσου βεληνεκούς των ελληνικών αντιτορπιλικών C.F. Adams.

Θεωρητικά, τα βλήματα Standard των αντιτορπιλικών μπορούσαν να εμπλέξουν εχθρικό αεροσκάφος από την απόσταση των 30-40 χιλιομέτρων. Συνεπώς, η συνεχής και αξιόπιστη λειτουργία του συστήματος θα αύξανε τις απώλειες τουρκικών αεροσκαφών, εφόσον η τουρκική Πολεμική Αεροπορία επέμενε στις προσβολές τους κατά πλοίων.

Χερσαίες επιχειρήσεις με τόσο περιορισμένα χρονικά περιθώρια δεν θα μπορούσαν να διεξαχθούν. Απλά, μόνο κινήσεις μονάδων προς τη μεθόριο, πολεμικές προετοιμασίες και επιστράτευση τοπικών εφεδρειών. Το μέγιστο που θα μπορούσε να συμβεί από πλευράς χερσαίων δυνάμεων θα ήταν το εκατέρωθεν μπαράζ πυροβολικού κατά στόχων επιχειρησιακού ενδιαφέροντος.

Κάνοντας μια συνολική αποτίμηση του υποθετικού σεναρίου, δεν μπορεί να μη διαπιστώσει κάποιος ότι, αν και η χώρα μας στις αρχές της δεκαετίας του '90 κατέβαλε υψηλά ποσά προμηθευόμενη 40 αεροσκάφη F-16 Block 50, 5 ελικόπτερα ναυτικής συνεργασίας S-70B6 Aegean Hawk και 20 επιθετικά ελικόπτερα ΑΗ-64Α Apache, αυτά τα μέσα δεν ήταν κατά βάση επιχειρησιακά διαθέσιμα όταν τα χρειάστηκε. Τα 5 Aegean Hawk εξοπλισμένα με πυραύλους Penguin θα μπορούσαν και θα έπρεπε να έχουν συντριπτική επίδραση στις πιθανές ναυτικές επιχειρήσεις. Αποτελούν ουσιαστικά πολλαπλασιαστές ισχύος που η χώρα αποστερήθηκε. Αιτίες μη συμμετοχής τους στην υποθετική σύρραξη αποτελούν η διάθεση της φρεγάτας ΥΔΡΑ F452 στις Νατοϊκές επιχειρήσεις στην Αδριατική, το προβληματικό καθεστώς ιδιοκτησίας των ναυπηγείων Σκαραμαγκά και η εργασιακή αναταραχή σ' αυτά.

Τα δύο τελευταία «έσπρωξαν» σημαντικά προς τα πίσω το χρονοδιάγραμμα παραδόσεων των φρεγατών ΜΕΚΟ-200ΗΝ που μπορούσαν να φέρουν τα ελικόπτερα Aegean Hawk ως οργανικά τους μέσα. Κάτι ανάλογο συνέβαινε με τα F-16 Block 50.

Η κυβερνητική απραξία κατά τα έτη 1989-1990 είχε ως αποτέλεσμα να καθυστερήσει η παραγγελία των απολύτως επιχειρησιακά αναγκαίων πρόσθετων αεροσκαφών F-16. Έτσι, δεν καλύφθηκε έγκαιρα το μεγάλο επιχειρησιακό κενό στους αριθμούς των διαθέσιμων αεροσκαφών τρίτης γενιάς, όταν η τουρκική Αεροπορία, σωστά κινούμενη, ολοκλήρωνε το πρόγραμμα των 160 πρώτων αεροσκαφών F-16 και δρομολογούσε ένα δεύτερο για 80 επιπλέον αεροσκάφη.

Μια πιθανή σύρραξη εκείνο το βράδυ δεν θα είχε αποτέλεσμα μόνο σε επιχειρησιακό και στρατηγικό επίπεδο. Θα είχε σίγουρα και σε πολιτικό επίπεδο.

Οι μεγάλες απώλειες, ιδίως ναυτικών μονάδων, από πλευράς Τουρκίας θα δημιουργούσαν φαινόμενα ντόμινο σε επίπεδο πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας. Το «βαθύ κράτος», που βασίζεται περισσότερο στον εντυπωσιασμό και στον επηρεασμό των αντιπάλων του από το φόβο του πολέμου και όχι με τη χρήση των Ενόπλων Δυνάμεων του αυτών καθαυτών (χρησιμοποιεί το δόγμα «Win by fright not by fight»), θα τρωνόταν σημαντικά και θα προσπαθούσε στη συνέχεια να διαχειριστεί τις περαιτέρω εσωτερικές συνέπειες. Όλες οι εθνότητες που κατοικούν στην Τουρκία και που τους ενώνει η σκληρή πολιτική του Κεμαλικού κατεστημένου θα καταλάβαιναν ότι η ανίκητη δύναμη αυτή δεν αποτελεί το φόβητρο της Μεσογείου.

Ταυτόχρονα, όλοι οι γείτονες της χώρας μας θα έπαιρναν με τον καλύτερο τρόπο το μάθημα ότι η χώρα δεν είναι διατεθειμένη να κάνει υποχωρήσεις σε βασικά ζητήματα της εξωτερικής της πολιτικής και στα εθνικά της θέματα και είναι αποφασισμένη να τα υπερασπίσει ακόμα και με πόλεμο.

Πιθανότατα, θα ήταν άλλη και η συμπεριφορά των βορείων γειτόνων μας (Αλβανία, Σκόπια και Βουλγαρία) σε σχέση με τα εθνικά ζητήματα που χρονίζουν παραμένοντας άλυτα, το Βορειοηπειρωτικό και το Μακεδονικό...

Τη μεγαλύτερη όμως και ουσιαστικότερη εντύπωση θα αποτύπωνε η Ελλάδα στη σκέψη των διαμορφωτών της εξωτερικής και της αμυντικής πολιτικής της υπερδύναμης. Η προθυμία σύγκρουσης για την υπεράσπιση όσων η χώρα θεωρεί «εθνικά δίκαια» θα έδινε την εικόνα σοβαρής χώρας στις Ηνωμένες Πολιτείες και την πεποίθηση ότι θα πρέπει εις το εξής να υπολογίζουν με διαφορετικό τρόπο τον ελληνικό παράγοντα, καθώς θα έχει αποδείξει ότι είναι σε θέση να ανοίξει «τις πόρτες του φρενοκομείου», κάτι που θα διακυβεύσει τα αμερικανικά συμφέροντα στην ευρύτερη περιοχή.

Η Ελλάδα θα είχε την ευκαιρία να αναδειχθεί σταδιακά σε ηγετική δύναμη στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, έχοντας υποβαθμίσει αρκετά το γόητρο της Τουρκίας, κάτι που θα επαναπροσδιόριζε την ευαίσθητη γεωστρατηγική ισορροπία στην περιοχή.

Θα διεκδικούσε εν ολίγοις τη μεγαλύτερη προσοχή της υπερδύναμης, με ευεργετικές επιπτώσεις στην προβολή των εθνικών της θεμάτων.

Ποιες θα ήταν οι παράμετροι που θα καθόριζαν το πολιτικό σκηνικό της δυναμικής επίλυσης της κρίσης;

Η ανάλυση του συγκεκριμένου ερωτήματος βασίζεται εν μέρει στην παραδοχή ότι η άμεση διακοπή των εχθροπραξιών θα αποτελούσε το λογικό συμφέρον, τόσο των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τους δύο αυτούς πυλώνες ισχύος του διεθνούς συστήματος, κυρίως τον πρώτο, θεωρούμε ως τους πραγματικούς ρυθμιστικούς παράγοντες της σύγκρουσης. Η εμπλοκή του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) θα μπορούσε να θεωρηθεί νομοτελειακά βέβαιη, ωστόσο η πραγματική παρεμβατική δυνατότητα θα προέκυπτε από τη βούληση κυρίως των ΗΠΑ και δευτερευόντως της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς όμως να θεωρείται δεδομένη.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, για να μην αποσταθεροποιηθεί μακροπρόθεσμα η νοτιοανατολική πτέρυγα του NATO και να μη συγκρουστούν δύο θεωρούμενοι ως στενοί σύμμαχοι τους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επιθυμούσε επίσης τη ραγδαία αποκλιμάκωση, για να μη διαταραχθεί η πολιτική της σε ένα γεωπολιτικό σταυροδρόμι που οδηγεί στη Μέση Ανατολή, για το οποίο καταβάλλει προσπάθειες αξιοποίησης, και για να μην ανατραπούν οι σχεδιασμοί για την οικονομική τουλάχιστον εκμετάλλευση της τουρκικής αγοράς.

Η Ε.Ε. ωστόσο θα δυσκολευόταν να διαμορφώσει κοινή στάση ανάμεσα στα μέλη της, παρά την υποχρέωση επίδειξης αλληλεγγύης στο κράτος-μέλος (Ελλάδα). Οι διμερείς σχέσεις χωρών-μελών της Ένωσης με την Τουρκία και τα επιμέρους συμφέροντα είναι πιθανό να έθεταν προσκόμματα στην προσπάθεια της Ε.Ε. να αρθρώσει ενιαίο, αποτελεσματικό και παρεμβατικό στην κρίση λόγο.

Κατά συνέπεια, αμφότερες οι δυνάμεις θα επεδίωκαν την άμεση κατάπαυση του πυρός. Η πιθανότητα να μην παρενέβαιναν και να άφηναν τις εκατέρωθεν Ένοπλες Δυνάμεις να συγκρουσθούν, μέχρις ότου οι δύο αντίπαλοι -με την πρωτοβουλία του ενός ή του άλλου- βρουν έναν τρόπο απεμπλοκής, είναι σχεδόν μηδενική. Οι ΗΠΑ παγίως επιδιώκουν να φέρουν τα όποια εμπλεκόμενα μέρη στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων. Ο λόγος είναι απλός. Ειδικά στην περίπτωση των Ελληνοτουρκικών, η υπερδύναμη δεν έχει κανένα συμφέρον να πάρει εμφανώς το μέρος του ενός ή του άλλου, δεδομένου ότι αμφότεροι αποτελούν «στρατηγικούς συμμάχους» σε μια κρίσιμη γεωπολιτικά περιοχή, πέραν της συμμετοχής στο NATO.

Η στάση όμως αυτή αποτελεί τη μεγαλύτερη «παγίδα» για την ελληνική διπλωματία. Δεδομένου ότι η Ελλάδα δεν είναι αναθεωρητικό κράτος, αλλά τάσσεται ανεπιφύλακτα υπέρ του status quo, η τήρηση ίσων αποστάσεων (της «μέσης γραμμής» με πιο απλά λόγια) ευνοεί την Τουρκία η οποία, έχοντας υπόψη την πάγια αμερικανική πολιτική, γνωρίζει ότι, όσο κλιμακώνει την πίεση και τις διεκδικήσεις της απέναντι στην Ελλάδα, «ολισθαίνει» την αμερικανική στάση συνεχώς προς όφελος της. Αυτό ακριβώς το σημείο οφείλει να τονίζει σε όλους τους τόνους η ελληνική διπλωματία, καθότι η συγκεκριμένη πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών είναι, έστω αθέλητα, έντονα αποσταθεροποιητική. Αυτό σημαίνει ότι επί της ουσίας παράγει διαφορετικά αποτελέσματα από αυτά που διακηρύσσει επισήμως ότι επιδιώκει.

Έστω λοιπόν ότι ξεσπούσε σύγκρουση ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Απλουστευτικές εικασίες του τύπου «θα μπλόκαραν με ηλεκτρονικά μέσα τα οπλικά συστήματα των δύο μερών» δεν μπορούν να γίνουν εύκολα αποδεκτές. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα διακινδύνευαν να λάβει η σύγκρουση ανεξέλεγκτες διαστάσεις: αν οι δύο πλευρές δεν μπορούν να επιφέρουν πλήγμα-κόστος στον αντίπαλο εξαιτίας αυτού του λόγου, είναι πιθανό να οδηγηθούν στην απόφαση χρήσης όπλων εναντίον στόχων που βρίσκονται σε κατοικημένες περιοχές, με αποτέλεσμα να αυξηθεί δραματικά ο κίνδυνος να προκύψει μεγάλος αριθμός θυμάτων στις τάξεις του άμαχου πληθυσμού.

Σε περίπτωση που η αμερικανική πλευρά επιλέξει να «μεροληπτήσει» υπέρ μίας εκ των δύο πλευρών της κρίσης, ο εν λόγω κίνδυνος θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο, καθώς αυτός που θα διαπιστώσει ότι μειονεκτεί δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να πλήξει αστικά κέντρα, σε μια προσπάθεια να επιβάλει κόστος στον αντίπαλο του, δημιουργώντας του κίνητρο-επιθυμία απεμπλοκής.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση, άπαντες θα επεδίωκαν να φέρουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τις δύο πλευρές, έστω υπό την υψηλή εποπτεία των «μεγάλων δυνάμεων». Η χρονική στιγμή που θα το κατόρθωναν θα είχε τη δική της ειδική σημασία. Η κατάσταση που θα είχε δημιουργηθεί από τη σύγκρουση θα προσδιόριζε και τις δυνατότητες πίεσης που θα είχε η Τουρκία και τις δυνατότητες αντίστασης της ελληνικής πλευράς στην κατοχύρωση της όποιας αλλαγής στο status quo. Εάν σε στρατιωτικό επίπεδο υπήρχε σχετική ισορροπία ή οριακές αλλαγές, η αναζήτηση διπλωματικού συμβιβασμού που θα οδηγούσε στο τέλος της σύγκρουσης, υπό την αιγίδα πάντα των ΗΠΑ και της Ε.Ε., θα ήταν πολύ ευκολότερη.

Η συγκεκριμένη λογική δεν θα ίσχυε σε περίπτωση που υπήρχε τετελεσμένο, όπως, για παράδειγμα, η

κατάληψη ελληνικού εδάφους. Η Ελλάδα δεν θα έπρεπε να δεχθεί να καθίσει στο τραπέζι, καθότι το σύνηθες αποτέλεσμα θα ήταν η κατοχύρωση του τετελεσμένου. Με απλά λόγια, σε περίπτωση στρατιωτικής σύγκρουσης, το παρόμοιο λάθος που διέπραξε η Ελλάδα στην περίπτωση της «ειρηνικής» απεμπλοκής θα μπορούσε δυνητικά να έχει πολύ σοβαρότερες συνέπειες. Συνυπολογίζοντας όμως τη «μεγάλη εικόνα» της κατάστασης, τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι λίγο διαφορετικά. Η Ελλάδα θα είχε αποδείξει ότι δεν διστάζει να εμπλακεί ακόμα και στρατιωτικά για την προστασία των κυριαρχικών της δικαιωμάτων, κάτι που θα μπορούσε θεωρητικά να εξισορροπήσει την κατάσταση. Εξου και η θέση-επιχείρημα ότι «ορισμένες φορές είναι πιο συμφέρον να συγκρουστείς στρατιωτικά, ακόμη κι αν ηττηθείς».

Η έννοια του «νικητή» και του «ηττημένου» στην περίπτωση ελληνοτουρκικής στρατιωτικής αναμέτρησης θα είχε πιθανότατα πολύ σχετικό περιεχόμενο και ο ασφαλής ορισμός της θα ήταν εξαιρετικά δυσχερής. Η Ελλάδα, επιδεικνύοντας μια τέτοια στάση, θα μπορούσε να έχει επιτύχει να «αγοράσει» μια μακρά περίοδο σταθερότητας στο ελληνοτουρκικό σύστημα, καθώς ο αντίπαλος θα γνώριζε ότι η ελληνική πλευρά πιθανότατα δεν θα διστάσει να επαναλάβει αυτή τη συμπεριφορά. Κατά συνέπεια, θα ήταν εύλογο να αναμένουμε ότι θα επιδείκνυε μεγαλύτερη σωφροσύνη. Το μήνυμα αυτό δεν θα το είχε εισπράξει αποκλειστικά η πολιτικοστρατιωτική τουρκική ηγεσία, αλλά και η τουρκική κοινωνία, χωρίς να αποκλείεται και ο «τραυματισμός» του κύρους των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Η κατάσταση αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει στην αναζήτηση από μέρους των Τούρκων στρατηγών ευκαιρίας για την επίτευξη «ανέξοδης νίκης» απέναντι στην Ελλάδα, για τη μερική έστω αντιστροφή αυτής της εικόνας, κάτι που θα λειτουργούσε ιδιαιτέρως αποσταθεροποιητικά. Το γόητρο των Ενόπλων Δυνάμεων και ο μύθος του «αήττητου τουρκικού στρατεύματος» θα είχαν υποστεί σοβαρό πλήγμα, με συνέπειες για το εσωτερικό της χώρας, τις οποίες δεν μπορεί κανείς εύκολα να εκτιμήσει. Η συνεχής πάντως υποχωρητικότητα με το πρόσχημα -ή την πραγματική πεποίθηση- ότι υπηρετεί την ειρήνη, είναι πιθανό να οδηγήσει στην αποθράσυνση του αντιπάλου και στην παραγωγή των ακριβώς αντίθετων αποτελεσμάτων.

Το πρόβλημα που θα μπορούσε να είχε προκύψει είναι το να είχε τεθεί η Ελλάδα «υπό επιτήρηση», ενώ παράλληλα θα πειθαναγκαζόταν να σπεύσει με κάποιο τρόπο να διευθετήσει τις «διαφορές» της με την Τουρκία. Αυτό ενδεχομένως θα αποτελούσε επιτυχία για την τουρκική πλευρά, καθώς είναι η μόνη που θέτει συνεχώς ζητήματα, μετακινώντας διαρκώς τη «μέση οδό», (που συνήθως αναζητούν οι όποιοι διεθνείς μεσολαβητές) προς την πλευρά της. Η Ελλάδα θα μπορούσε να «οχυρωθεί» πίσω από συγκεκριμένες θέσεις, τις οποίες θα επεδίωκε να εξηγήσει με την επιθετική δραστηριοποίηση της διπλωματίας της, επιδιώκοντας, έστω με καθυστέρηση, την εξεύρεση συμμάχων για να αναστρέψει τη δυσμενή αυτή κατάσταση.

Οι συνέπειες θα άγγιζαν και την οικονομική κατάσταση της Ελλάδας. Ίσως να αντιμετώπιζε ένα ιδιότυπο περιστασιακό εμπάργκο στην προμήθεια προηγμένων οπλικών συστημάτων, το οποίο θεωρητικά η χώρα μας ίσως επιχειρούσε να αψηφήσει με εναλλακτικές εξοπλιστικές αγορές, κατά προτίμηση ευρωπαϊκές, έναντι συγκεκριμένων πολιτικών-διπλωματικών ανταλλαγμάτων. Η ρωσική εξοπλιστική αγορά θα αποτελούσε μία ακόμη επιλογή, υψηλού όμως πολιτικού-διπλωματικού ρίσκου, ιδίως αν οι προσπάθειες αφορούσαν σε συστήματα που θα επηρέαζαν καθοριστικά το ελληνοτουρκικό ισοζύγιο ισχύος. Η κατάσταση αυτή θα είχε επιδεινώσει έτι περαιτέρω τα δημοσιονομικά της Ελλάδας, δυσχεραίνοντας την ένταξη της Ελλάδας στην «πρώτη ταχύτητα» των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η εξέλιξη όμως της ελληνικής οικονομίας θα εξαρτάτο και από μια ψυχολογική παράμετρο, τόσο εσωτερική όσο και εξωτερική.

Στο εσωτερικό πλαίσιο, η πιθανή ανύψωση του ηθικού της κοινωνίας και η εμπέδωση της αντίληψης ότι η χώρα αντεπεξήλθε ικανοποιητικά απέναντι σε μια τέτοιας σοβαρότητας απειλή ασφαλείας, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καλύτερη οικονομική πορεία, με την παράλληλη διατήρηση των κοινωνικών εντάσεων σε ελεγχόμενο επίπεδο, λόγω αύξησης των ποσοστών αποδοχής ή απλά και μόνο ανοχής, απέναντι στην κυβέρνηση, η οποία θα διέθετε αυξημένο κύρος. Στο εξωτερικό μέτωπο, μεσοπρόθεσμα, η επίδειξη αποφασιστικότητας για την προάσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων και η απόδειξη ότι η χώρα διέθετε την ισχύ να το πράξει θα μπορούσαν να περάσουν μήνυμα σχετικής ασφάλειας των διεθνών επενδύσεων, με αποτέλεσμα την τόνωση της ελληνικής οικονομίας.

Όλα τα ανωτέρω αποτελούν εικασίες. Σε κάθε περίπτωση, όμως, καταδεικνύουν ότι οι εξελίξεις θα είχαν δυναμικό και όχι στατικό-νομοτελειακό χαρακτήρα και πως η επιλογή της στρατιωτικής σύγκρουσης δεν θα συνεπαγόταν αυτομάτως οικονομική καταστροφή.

1. Η τουρκική φρεγάτα τύπου Knox TRAKYA F254, που βρισκόταν στην επίμαχη περιοχή τη στιγμή της κρίσης.

2. Σε περίπτωση εμπλοκής, οι ελληνικές απώλειες θα ανέρχονταν σε δύο έως τρεις ναυτικές μονάδες, έναντι τουλάχιστον έξι τουρκικών.

3. Η πυραυλάκατος ΜΥΚΟΝΙΟΣ Ρ22 τύπου Combattante III. Έφερε τέσσερα βλήματα ΜΜ38 Exocet.

4. Η φρεγάτα ΝΑΒΑΡΙΝΟ F461 και ένα ελικόπτερο ναυτικής συνεργασίας S-70B6 Aegean Hawk. Η απουσία των ελικοπτέρων αυτού του τύπου θα ήταν καθοριστική στην περίπτωση σύγκρουσης στην κρίση των Ιμίων.